SINAV STRESİ

SINAV STRESİ

Hayatımızın hemen hemen her anında çeşitli sınavlara tabi tutuluruz ve çoğumuzda her sınavdan önce bir stres olur. Hatta sınava çok iyi çalışmış olsak dahi yine de stres yapabiliyoruz  ve bu da sınavı yapabilecek olmamıza rağmen stresten bazı yanlışlar yapmamıza yol açabiliyor. Peki nedir bu sınav stresi? Sınav stresi ile nasıl başa çıkabiliriz? İşte bu yazımda sizlere sınav stresini ve sınav stresi ile nasıl başa çıkabileceğinizi anlatacağım.

SINAV STRESİ NEDİR?

Sınavdan önce öğrenmiş olduğumuz bilgileri sınav esnasında yaşadığımız yoğun kaygıdan dolayı düzgün ve etkili bir biçimde kullanamayız. Bunu sınav stresi olarak tanımlayabiliriz. Aynı zamanda sınav öncesinde, sınav esnasında ve kimi zaman da sınav sonrasında bireyi endişelendiren durum da diyebiliriz. Şimdi yaptığım tanımı örnekler vererek daha anlaşılır hale getireceğim:

• İlk olarak sınav öncesinde yaşana stresten başlayalım. Mesela yarın çok önemli bir sınavınızın olduğunu düşünün. Sabah sınava zamanında yetişmek için bazı şeyler yaparız. Yanınıza alacağınız eşyaları ayarlamak gibi. Bu normal bir durumdur. Ama sabah uyanamama korkusu ile bir sürü alarm kurarsınız, yine uyanamama korkusu ile gece sürekli uykunuz bölünür ve sabah olduğunda da uykusuz olabilirsiniz. Tabii ki önlem almayın alarm kurmayın demiyorum. Ama olayı abartmayın diyorum. Çünkü korktuğunuz için çeşitli yöntemlere başvurursunuz ve bu da sizi kötü etkiler.
•  İkinci olarak sınav esnasında yaşanan strese gelelim. Sınava zamanında yetiştiniz. Sınıfa girdiğiniz an bir heyecan bir stres olur. Bu çok normaldir. Ama bununla beraber stres yaptığınız için ‘‘Ya yapamazsam’’ düşüncesi sizi esir alır ve daha da tedirgin olursunuz. Huzursuz olursunuz ve ümitsizlikte buna eklendiği zaman sınavda sorunun cevabını bilseniz de yapamama durumu oluşur.
• Son olarak sınav sonrası yaşanan stres. Sınavdan çıkarsınız ve içinizi şu korku salar; ‘‘Ya yanlış kodlama yaptıysam, ya bir soruda bir hata yaptıysam, ya kesin yanlış yaptım sonucum kötü gelecek…’’ Bu gibi olumsuz düşünceler sınav sonucu açıklanana kadar devam eder ve günlük hayatınızı da kötü etkiler.

SINAV STRESİ İLE NASIL BAŞA ÇIKILIR?

Yukarıda sınav stresinin ne olduğunu açıkladım. Peki bu stres ile başa çıkabilmenin yolları nedir? 

• Sınava aç ve uykusuz olarak girmeyin. Sabah kahvaltıda da asitli içecek, baharatlı yiyecekler gibi stresinizi artıran şeyler tüketmeyin. Güzel bir kahvaltı yapın ve sınav zamanından önce sınav yerine gidin. Sınavdan önce biraz gevşeyin ve yapabileceğinize inanın.
• Sınavdan önce acele ile bir şeyler çalışmayın çünkü bu kafanızın daha da karışmasına neden olur. Zaten o zamana kadar çalışmışsınız ve şimdi de emeğiniz karşılığını en iyi şekilde alacaksınız.
• Sınav yerini tam olarak bilmiyorsanız bu sizde sınav günü acaba sınav yerini bulabilecek miyim, zamanında yetişebilecek miyim düşünceleri ile strese yol açabilir. Bunun olmaması için sınav yerinizi bir gün önceden gidip görmeniz daha iyi olur.

• Sınav esnasında sürekli içinizden şunu dersiniz; ‘‘Ya sorular çok zorsa, ya yapamazsam, ya sürem yetmezse, ya işlem hatası yaparsam, ya optiğe yanlış kodlarsam…’’ İçinizden bunları sürekli söylediğinizde daha da çok stres olursunuz ve bu da sizde zaman kaybına yol açar. Sürekli tedirgin olursunuz ve bu düşünceler ile de sınav sorularına konsantre olmanız zorlaşır. Bu sırada kaygınız paniğe dönüşür. Bu olumsuz düşünceler yerine derin bir nefes alıp içinizden şunları diyebilirsiniz; ‘‘Çalıştım ve emeğimin karşılığını alacağıma inanıyorum. Soruları güzelce okuyup çözeceğim. Yapabileceğime olan inancım tam…’’ Bu güzel düşünceler ile sınava girerseniz stresiniz biraz olsun gider ve sınava güzelce konsantre olabilirsiniz.
• Sınav devam ederken bazı bireyler sınavdan çıkabilir. Sakın bunun için moralinizi bozmayın. Siz sorularınıza odaklanarak sınav sürenizi sonuna kadar kullanın.
• Sınav esnasında eğer ki çok bunalırsanız kafanızı kaldırın ve biraz derin nefes alın. 
• Sınav sonrasında kendinizi kesin bir yerde hata yaptım ya da optikte bir yer ya hatalı kodladıysam gibi olumsuz düşünceler ile daha da endişelendirmek yerine ‘‘Elimden geleni yaptım.  Her şeyi dikkatlice ve doğru bir biçimde yaptım. İstediğim sonucu  alacağıma inanıyorum.’’ Düşünceleri ile kendinizi rahatlatın. Evrene pozitif enerji verin ve kendinize pozitifi çekin.

Bu madde madde olarak anlattıklarım sınav stresi ile başa çıkabilmeniz açısından önemlidir. Tabi burada anne babalara da önemli bir görev düşüyor:

• Anne babalar çocuklarının başarılı olmalarını ister ve bu doğrultuda da ellerinden gelen imkanlar ile bir şeyler yaparlar. Ama bunu yaparken bazen çocuğuna baskı kurarlar. Bunu kimi zaman bilinçli kimi zaman ise bilinçsiz olarak gerçekleştirirler. Sınav hazırlık sürecinde çocuğa baskı yapıp sınav zamanı ise ‘‘hayatının sonu değil’’ gibi şeyler söylemek ne yazık ki çocuğu rahatlatmıyor Çünkü çocuk onun bir anlık rahatlatmak için söylediğinizin farkında. Unutmayın ki hangi sınav olursa olsun  çocuğunuzun son sınavı değil. Hayatımızın her aşaması zaten bir sınav değil midir?

 ELİF ATALAY

KAYNAKÇA:

https://www.mediliv.com.tr/sinav-stresi-ile-basa-cikmak/

https://www.miyelinpsikoloji.com/sinav-stresi/